Dzięki współpracy naukowców z Photophysique et Photochimie Supramoléculaire et Macromoléculaire (CNRS/ENS Cachan) oraz firmy Crime Scene Technology powstał innowacyjny produkt o nazwie Lumicyano. Substancja na bazie cyjanoakrylanu wykorzystując fluorescencję umożliwia szybkie i tanie wykrywanie odcisków palców pozostawionych na miejscu zbrodni.
Odciski palców stanowią ważne dowody w licznych dochodzeniach kryminalnych. W przypadkach gdy pobrane odciski palców są zbyt jasne lub ich kontrast jest zbyt niski, nie daje się ich wykorzystać jako dowodów przy ustalaniu tożsamości sprawcy. Kiedy opuszek palca przylega do jakiejś powierzchni, pozostawia po sobie ślad w postaci odbicia linii papilarnych, składający się z wody, soli, tłuszczy, aminokwasów i ewentualnie DNA. W celu ujawnienia tego utajonego śladu, osoby prowadzące dochodzenie na miejscu zbrodni (z ang. crime scene investigators, CSI) używają m. in. techniki o nazwie “Super Glue”, która wykorzystuje cyjanoakrylan. Substancja na codzień wykorzystywana jest w klejach błyskawicznych. W kryminalistyce znajduje zastosowanie jako utrwalacz śladów – polimeryzuje na odciskach palców pod wpływem wody obecnej w śladach. Odciski ujawniają się potem jako odporne na zniszczenia białoszare wzory. Następnie są one fotografowanie i przenoszone na odpowiednio przyciętą folię daktyloskopijną.
Związki cyjanoakrylanu to ogólna nazwa dla rodziny bezbarwnych, silnych, szybkoschnących klejów. Dobrze znany wszystkim klej o nazwie “Super Glue” to czysty 2-cyjanoakrylan etylu, C6H7NO2 (z ang. ethyl cyanoacrylate, ECA). Techniki wykrywania odcisków z wykorzystaniem tych związków mogą czasem powodować pewne problemy. Gdy odcisk jest wybrakowany, kontrast uzyskanych linii papilarnych jest słaby i wymaga wzmocnienia barwnikiem. To drugi etap, który jest kolejną częścią tradycyjnych sposobów detekcji wykonywanych przez śledczych. Barwienie lub zasypywanie proszkiem ma na celu poprawę kontrastu i zwiększenie czytelności informacji, lecz ich stosowanie może czasami być ograniczone. Substancje te są często toksyczne i rakotwórcze, dlatego muszą być stosowane pod dygestorium (wyciągiem laboratoryjnym). Oprócz tego zmartwieniem detektywów są koszty, dłuższy okres oczekiwania (zwykle do 48h), a także degradacja odcisków.
W dążeniu do przezwyciężenia tych problemów, chemicy przez ostatnie trzy dekady próbowali zsyntezować substancję pozwalającą otrzymać fluorescencyjne odciski bezpośrednio na miejscu zbrodni. Lumicyano to substancja, która jest połączeniem cyjanoakrylanu oraz związków tetrazyny – jak do tej pory najmniejszych znanych flurescencyjnych cząsteczek. Tetrazyna to niestabilny aromatyczny związek o wzorze C2H2N4. Cząsteczki barwnika zmieszane z cyjanoakrylanem osadzane są na odcisku. Po odparowaniu kleju miejsce wystarczy oświetlić lampą ultrafioletową, aby ukazały się ślady, które można sfotografować.
Naukowcy potwierdzają, że Lumicyano oferuje doskonałą wydajność detekcji. Ponadto, zmniejsza koszty, czas oraz nie niszczy cząsteczek DNA, które czasami mogą być wyekstrahowane z odcisków palców. Efektywność działania substancji została pomyślnie przetestowana i zatwierdzona m.in. przez francuską policję i żandarmerię, Scotland Yard i FBI. Lumicyano jest już dostępny w różnych krajach, a zainteresowanie nim wśród CSI na całym świecie stale rośnie.
Źródło:
[1] Lumicyano™: A new fluorescent cyanoacrylate for a one-step luminescent latent fingermark development, Cosimo Prete, Laurent Galmiche, Fifonsi-Gwladys Quenum-Possy-Berry, Clémence Allain, Nicolas Thiburce, Thomas Colard, Forensic Science International, Volume 233, Issues 1–3, 10 December 2013, Pages 104-112
[2] http://www2.cnrs.fr/sites/en/fichier/trans_b_cp_lumicyano_vf_relecture_cst_ppsm_ca.pdf | 26.11.2013
[3] http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0379073813003575?np=y | 26.11.2013
[4] http://www.cities-eu.org/sites/default/files/attachments/pl/068_PL_forensic-theory-final_0.0.pdf | 26.11.2013
[5] Printed, Not Booked by Alan Levine (cogdogblog), flickr.com, CC BY-SA 2.0