Brytyjska firma D3O, założona w 2001 roku przez inżyniera, który następnie stał się przedsiębiorcą Richarda Palmera, znana jest przede wszystkim sportowcom, i to głównie uprawiającym sporty ekstremalne oraz dla wojska. Bierze się to z faktu, że specjalizuje się ona w produkcji różnego typu ochraniaczy bazujących na technologii „inteligentnych molekuł”.
Bazą ochraniaczy jest profil wykonany z „inteligentnego” polimeru D3O w kolorze piaskowym. D3O należy do rodziny materiałów znanych jako ciecze nienewtonowskie, które obejmują substancje takie jak zawiesina mąki kukurydzianej, keczup i szampon. To co te płyny mają ze sobą wspólnego? To, że ich lepkość (są jak katar) zmienia się w zależności od sił, którym będą poddawane.
Potrząsanie butelką szamponu lub ketchupu sprawia, że ich treść staje się bardziej płynna, natomiast mąka kukurydziana i D3O odwrotnie – stają się odporne na uderzenia. D3O zawiera wiązania molekularne, które są wrażliwe na prędkość z jaką materiał się porusza (odkształca).
Mocno upraszczając, polimer D3O zbudowany jest z molekuł, które swobodnie się poruszają – jednak w wyniku gwałtownego uderzenia, poszczególne molekuły zbliżają się do siebie i łączą. Taka konstrukcja powoduje, że podczas noszenia wkładka zachowuje elastyczność, zaś przy uderzeniu w nią (np. gwałtownym zejściu do niskiej pozycji strzeleckiej na twardym podłożu) – twardnieje, tworząc warstwę ochraniającą staw. D3O charakteryzuje się kilkukrotnie lepszym parametrem absorpcji wstrząsów niż dwa razy grubsza pianka poliuretanowa czy EVA, co można zaobserwować na załączonym wykresie. Dzięki temu dyskomfort podczas ich użycia jest niewielki – wkładki całkiem dobrze dopasowują się do ciała użytkownika, a przy tym są dość lekkie. Wśród produktów przeznaczonych dla służb mundurowych, oprócz ochraniaczy kolan i łokci, znajdują się wkładki do hełmów.
Materiał ma jasny pomarańczowy kolor, jest miękki i elastyczny jak kit, dodatkowo bardzo lekki. Może być formowany w niezliczonych kształtach i rozmiarach, w zależności od jego końcowego zastosowania. Materiał może wielokrotnie powracać do pierwotnej bez uszkodzeń. Jedynie przypadkach użycia ekstremalnych sił zdolność do pełnej regeneracji może być zagrożona.
W przypadku w pełnego zanurzenia w wodzie przez dłuższy okres czasu, może mała ilość wody może zostać zaabsorbowana, jednak, po wyjęciu materiału woda wyparuje. Oznaki degradacji wytworzone przez promieniowanie UV, są widoczne tylko po dłuższym okresie napromieniowania. D3O nie jest materiałem termoplastycznym, a zatem nie posiada charakterystycznego punktu topnienia. Nie reaguje z benzyną ani olejem napędowym. Typowa długość życia z materiału D3O to około 2-3 lata. Zależy to od warunków użytkowania i przechowywania.
D3O został oficjalnie wprowadzony na rynek w 2006 roku i zadebiutował na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2006 r. jako komponent kombinezonów dla zespołów narciarskich z USA i Kanady. Ponieważ D3O jest miękki i elastyczne kit może być dodawany do każdego rodzaju odzieży. Chociaż D3O nie przepuszcza powietrza, to może być wytwarzany z perforacją w taki sposób by przepływ był możliwy. D3O zachowuje swoje właściwości w temperaturze od -4 do 122 ° C. Wkładki z tego materiału można myć w ciepłej wodzie i suszyć na powietrzu.
Firma D3O opatentowała kilka odmian swojego materiału, które różnią składem chemicznym i właściwościami w zależności od specyficznych warunków użytkowania. Podstawowy materiał został chemicznie wzmocniony, aby umożliwić zastosowanie np. warunkach wysokich temperatur lub zapewnić lepszą amortyzację. Dostępne odmiany D3O to ST, XT, Shock+, Aero, Decell, Lite.
D3O znajduje zastosowanie przy produkcji uniformów i hełmów dla wojska, odzieży roboczej, odzieży dla motocyklistów, obuwia, obudów dla urządzeń elektronicznych, w medycynie (ochrania np. kości biodrowe przed uszkodzeniem), w sporcie przy produkcji ochraniaczy, kasków.
Źródło:
[1] http://www.d3o.com/materials/ | 10.07.2013
[2] http://en.wikipedia.org/wiki/D3o | 10.07.2013
[3] http://www.equipped.pl/d3o-inteligentne-molekuly/ | 10.07.2013
[4] D3o example by KeyboardSpellbounder, Wikimedia Commons, Public domain