Ostatnie badania dowiodły, iż kauczuk może być pozyskiwany z soku mniszka lekarskiego. Niezbędna jest do tego współpraca nauki i przemysłu. Placówka reprezentująca świat nauki, Instytut Biologii Molekularnej i Ekologii Stosowanej Fraunhofer IME, bazując na doświadczeniach optymalizacji upraw i inżynierii produkcji rozmaitych roślin rozpoczęła współpracę z firmą Continental – wiodącym producentem opon samochodowych. Celem jest opracowanie i budowa systemu pozyskiwania ogromnych ilości kauczuku z mniszka lekarskiego do produkcji opon.
Mniszek lekarski zwany popularnie “mleczem” ze względu na jego charakterystyczny sok, czy też po przekwitnięciu “dmuchawcem”, jest szeroko znany w naszych stronach zwłaszcza ze swoich właściwości leczniczych. Do jego zastosowań niebawem dopiszemy udział w poruszaniu się naszym samochodem, dzięki oponom z kauczuku pochodzenia mniszka lekarskiego. Projekt zainicjowany na początku października ma na celu opracowanie procesu produkcji, tak aby umożliwić firmie Continental wytwarzanie opon z mniszka lekarskiego w ciągu najbliższych pięciu lat. Dlatego też wybudowano zakład pilotażowy w Munster, o zdolności produkcyjnej kilkuset kilogramów naturalnego kauczuku. Jednocześnie założono uprawę mniszka lekarskiego na kilku hektarach, w celu dalszych badań a także późniejszych planów budowy zakładu pełnych rozmiarów. Dla optymalizacji składu surowcowego oraz właściwości kwiatów, badacze wykształcili nowe odmiany mniszków o wyższej proporcji kauczuku oraz biomasy. Pierwsze prototypy opon z mniszka lekarskiego przewidziane do testów na drogach publicznych mają się pojawić w ciągu najbliższych kilku lat.
Uzyskany w ten sposób naturalny kauczuk wykazuje podobne własności oraz jakość porównywalną do tradycyjnego kauczuku pozyskiwanego z drzew kauczukowych takich jak: figowiec sprężysty, kauczukowiec brazylijski. Wymienione gatunki zostały zaimportowane z krajów strefy podzwrotnikowej, zaadaptowane do nowego środowiska i są z powodzeniem stosowane ja materiał na elastomery do produkcji opon. W przeciwieństwie do tradycyjnego kauczuku, surowiec z mniszka lekarskiego może być zbierany w sposób bardziej efektywny, co więcej na obszarach nienadających się do upraw rolnych. Do produkcji kauczuku nadaję się jedynie rosyjska odmiana mniszka, ze względu na znaczną ilość lateksu w soku mlecznym. W porównaniu do swojego kuzyna – kauczukowca – ma cztery zasadnicze zalety: okres wegetacji mniszka lekarskiego trwa tylko jeden rok, rośliny mogą być zbierane natychmiastowo, są mniej podatne na szkodniki, a także nie wymagają subtropikalnego klimatu.
Tradycyjny sposób pozyskiwania kauczuku polega na specyficznym nacięciu kory drzew w sposób umożliwiający sokom spływanie do naczynia. Sok mleczny (lateks) to roztwór koloidalny kauczuku naturalnego (34-37%) oraz wody (52-60%) .
“Dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod uprawy oraz optymalizacji technologii, udało nam się stworzyć wysokogatunkową odmianę kauczuku naturalnego z mniszka, co prawda na razie w laboratorium. Teraz należy przenieść proces do zastosowań przemysłowych” – mówi szef instytutu IME w Aachen, dr Rainer Fischer. “Inwestujemy w rozwój materiałów, ponieważ jesteśmy przekonani że w ten sposób możemy zdecydowanie ulepszyć oferowane przez nas produkty, oraz zwiększyć ogólną produkcję opon” – mówi Nikolai Setzer, dyrektor działu zajmującego się technologią opon samochodowych w firmie Continental. “Dzięki nowej technologii, możemy zyskać dużą przewagę na niemieckim rynku motoryzacyjnym, a tym samym uniezależnić się od importu surowców, kosztów logistycznych oraz przyczynić się do zmniejszenia emisji CO2” – dodaje dr inż. Reimund Neugebauer, prezes Fraunhofer-Gesellschaft.
Ogromny potencjał jaki kryła w sobie ta znana nam od wieków roślina, którą często mijaliśmy idąc ulicą nie zwracając na nią swojej uwagi, pokazuje jak wiele musimy się jeszcze nauczyć od świata natury, oraz jakie korzyści daje ludzkości poznawanie świata flory i fauny…
Źródła:
[1] #100-Dandelion by Mark Deal, CC BY 2.0, flickr.com
[2] Rubber tree by R Walker, CC BY 2.0, flickr.com
[3] http://pl.wikipedia.org/wiki/Kauczuk_naturalny |14.10.2013
[4] http://www.surowce-naturalne.pl/strona/kauczuk-%E2%80%93-surowiec-ktory-zmienil-swiat | 14.10.2013
[5] http://www.fraunhofer.de/en/press/research-news/2013/oktober/fraunhofer-and-continental-come-together-when-the-dandelion-rubber-meets-the-road.html | 14.10.2013