Brazuca to nazwa piłki, którą zagrają przyszłoroczni uczestnicy mistrzostw świata w piłce nożnej w Brazylii. Dzisiejsze futbolówki stosowane w sporcie profesjonalnym są dziełem nowoczesnych technologii. Piłki z kilkudziesięciu połączonych ze sobą skórzanych łat już dawno odeszły w niepamięć. Nowe materiały i sposoby produkcji na stałe zagościły także pośród producentów akcesoriów sportowych. Oficjalna prezentacja piłki odbyła się 3 grudnia 2013 roku, a my dokładnie przyjrzymy się jej budowie.
Piłka to kulisty przedmiot używany w sportach i grach. Futbolówka do gry w piłkę nożną jest elastyczna, a jej wnętrze wypełnione powietrzem. W czasach starożytnych robiono je m.in. z wnętrzności zwierząt (np. świńskiego pęcherza) lub zszywano ze kawałków skóry naturalnej. Obecnie stosowane piłki produkowane są ze skór syntetycznych, czyli materiałów polimerowych (m.in. poliuretanu – PU oraz polichlorku winylu – PVC). Całość musi spełniać odpowiednie wymagania wymiarowe, wagowe, aerodynamiczne i estetyczne.
Oficjalna piłka Mundialu 2014 w Brazylii jest produkowana przez firmę Adidas – światowego potentata w branży odzieży sportowej. Od roku 1970 piłki na futbolowe mistrzostwa świata dostarcza wyłącznie Adidas. Ponad czterdzieści lat ewolucji technologii przyczyniło się do powstania najnowszego dziecka – Brazuci. Firma od wielu lat współpracuje z niemieckim wydziałem laboratorium inżynierii materiałowej Bayer. Brazuca bazuje bezpośrednio na technologii wytwarzania swoich poprzedniczek, czyli Tango 12 – oficjalnej piłki Euro 2012 oraz Cafisa (Puchar Konfederacji 2013).
Serce, czyli pęcherz wypełniony powietrzem sporządzony został ze specjalnej mieszanki lateksu syntetycznego. Do jego uzyskania wykorzystano koloidalny roztwór syntetycznego kauczuku poprzez polimeryzację odpowiednich monomerów. Finalny produkt, czyli guma powstała na skutek łączenia (koagulacji) cząsteczek roztworu i jego zagęszczenia. Na pęcherz nałożono paski okładziny z poliestrów, których grubość odgrywa istotną rolę w jakości piłki. Warstwa ta jest ręcznie laminowana i odpowiada za kształt, odbicie i zachowanie idealnej równowagi. Okładzinę pokryto syntetyczną powłoką piankową o grubości około 1 milimetra. Pianka składająca się z milionów komórek wypełnionych gazem zwiększa jej amortyzację, pozwala szybko odzyskać sferyczny kształt i zapewnia optymalny lot. Za końcowy wygląd Brazuci odpowiada 6 paneli (łat) z poliuretanu. Zmiana liczby segmentów ma gwarantować optymalną symetrię futbolówki. Syntetycznej skóra z PU nadaje piłce miękkość, dobrą przyczepność, odporność na czynniki zewnętrzne i ścieranie. Poszczególne panele powłoki kuli są połączone za pomocą zgrzewania termicznego. Dzięki temu, łączenia są bardzo trwałe i prawie niewidoczne, a powierzchnia piłki jest niemalże jednolita. Pieczołowite wykończenie sprawia, że nowoczesna futbolówka absorbuje niewielką (0,2%) ilość wilgoci, nawet podczas ulew. Panele pokryte są ziarnistą, wypukłą fakturą, która ma ułatwiać kontrolę nad piłką oraz kontakt z butem.
Brazuca była testowana ponad 2,5 roku przez 600 osób, w tym czołowych piłkarzy świata. Zachowanie piłki zostało sprawdzone na wysokościach do 1600 metrów n.p.m., w zakresie temperatur od -15°C do 35°C, na boiskach suchych, lekko wilgotnych i mokrych, w warunkach wietrznych i podczas opadów. Badania prowadzono w tunelu aerodynamicznym i za pomocą specjalnie skonstruowanego robota symulującego kopnięcia. Jej obwód wynosi 69 cm, waga to 437 gramów. Kolorystyka nawiązuje do Brazylii – gospodarza Mundialu 2014. Zawodnicy, którzy mieli okazję zagrać Brazucą przedstawiali różne opinie na jej temat. Niektórzy porównywali jej wygląd i zachowanie do piłek plażowych lub tanich “szmacianek” z supermarketu. Ze względu na zastosowane materiały takie spostrzeżenia wydają się zasadne. Inni chwalili produkt za dobre prowadzenie, przyczepność i stabilność. O tym, jak piłka wygląda i zachowuje się naprawdę, można przekonać się samemu. Futbolówka dostępna jest już w sklepach. Mimo wykorzystania nowych metod produkcji oraz szczegółowych badań cena wydaje się wysoka. Materiały są z powodzeniem stosowane od kilkunastu lat i nie stanowią rewolucji. Około 150 dolarów za sztukę z pewnością przekracza kilkukrotnie koszt wyprodukowania piłki. Chętnym po raz kolejny przyjdzie zapłacić dodatkową marżę za markę i logo mistrzostw.
Źródło:
[1] http://www.fifa.com/worldcup/organisation/match-ball.html [05.12.2013]
[2] http://en.wikipedia.org/wiki/Adidas_Brazuca [05.12.2013]
[3] http://en.wikipedia.org/wiki/Latex [05.12.2013]
[4] http://www.fastcompany.com/3022879/adidas-reveals-the-brazuca-a-world-cup-soccer-ball-two-and-a-half-years-in-the-making [05.12.2013]
[5] http://au.fourfourtwo.com/news/289538,the-story-behind-brazuca.aspx [05.12.2013]
[6] http://www.bayercoatings.de/BMS/DB-RSC/BMS_RSC_CAS.nsf/id/PortalEN_Polyurethanes_improve_the_ball_control_
properties_of_the_European_championship_soccer_ball [05.12.2013]
[7] BRAZUCA – ECCO IL PALLONE DEI MONDIALI 2014 (FOTO) by Calcio Streaming (calciostreaming), flickr.com, CC BY 2.0